Begrijpend lezen oefenen

Begrijpend lezen als vak

Het vak begrijpend lezen wordt op lang niet alle scholen als zodanig gegeven. Veel scholen geven taal en beschouwen begrijpend lezen als onderdeel van de taalmethode. Dat is opvallend, zeker als je beseft dat begrijpend lezen wordt getoetst op Leerling in Beeld, IEP, Dia en Boom LVS-toetsen. Het wordt zelfs zo belangrijk beschouwd dat het een belangrijke pijler is voor het schooladvies dat kinderen in groep 8 krijgen. Ook op de doorstroomtoets wordt begrijpend lezen als vak ruimschoots getoetst.

Binnen het vak begrijpend lezen gaat het om diverse domeinen waarop kinderen moeten kunnen werken, zoals:

• Tekstsoorten onderscheiden

• Tekstverbanden kunnen vinden

• Signaalwoorden en verwijswoorden kunnen duiden

• Een tekst kunnen samenvatten

• Conclusies kunnen trekken

• Feiten en meningen kunnen onderscheiden

• Argumenten kunnen vinden, ook bij stellingen waar ze zelf niet voor of tegen zijn

• Een boodschap uit een tekst halen

• Het doel van de schrijver van een tekst achterhalen

Deze doelen komen allemaal voorbij in een goede methode voor begrijpend lezen, maar niet in de taallessen. Wel worden ze bevraagd op de eerder genoemde LVS-toetsen van Cito Leerling in Beeld, IEP, Dia en Boom. 

Kun je als ouder oefenen voor begrijpend lezen?

Begrijpend lezen kun je oefenen door het veel te doen. Lees veel, eventueel samen, en zorg ervoor dat er plezier in lezen ontstaat. Dat doe je door de teksten betekenisvol te maken, gericht op de interesses van je kind. Een kind dwingen een boek van vierhonderd bladzijdes te lezen, omdat “het goed voor je is” is niet overtuigend genoeg. Een kind met een interesse in voetbal een magazine over voetbal laten lezen is dat wel. 

En het gaat erom dat een kind het geschreven woord kan vertalen naar de context. En die context begint bij wat een kind al weet en vaak dus ook interessant vindt (want anders weet een kind iets niet meer). 

Tips om het lezen van je kind thuis te oefenen en te motiveren:

• Zorg voor tijdschriften, boeken en informatieve artikelen die je kind interesseren;

• Geef het juiste voorbeeld;

• Maak lezen betekenisvol door bijvoorbeeld een product te laten maken aan de hand van een handleiding (zoals het in elkaar zetten van een kast, het installeren van een programma op de computer of het bakken van een taart). 

Voorbereiden op lvs-toetsen voor begrijpend lezen

De lvs-toetsen van Cito Leerling in Beeld, IEP, Dia en Boom gaan over begrijpend lezen. Ze vormen de basis voor het schooladvies en houden in de gaten of kinderen genoeg mee kunnen komen met de lesstof op school. De teksten op deze toetsen voor begrijpend lezen zijn zeer wisselend en uiteenlopend. De doelen verschillen, de tekstverbanden wisselen elkaar af en ook de opgave aan de kinderen is steeds anders. 

Wil je je kind echt voorbereiden op de lvs-toetsen voor begrijpend lezen? Dan zijn er goede oefenboeken beschikbaar. Deze oefenboeken voorzien in de belangrijkste vaardigheden per leerjaar en voorzien je van de beste teksten. Zo weet je zeker dat alle tekstsoorten aan bod komen, kinderen kennismaken met alle tekstverbanden en ook vaardigheden als conclusies trekken, feiten en meningen onderscheiden en samenvatten aangeboden krijgen.

Oefenboeken begrijpend lezen

Hieronder hebben we de zes oefenboeken voor begrijpend lezen verzameld. Bekijk het overzicht voor meer informatie.